Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Giresun Milletvekili Necati Tığlı, yeni fındık hasat sezonun başlamasına aylar kala Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) fındık satışından kimlerin yararlandığına, hangi fiyatlarla ne miktarda satış yapıldığına ve talebe ilişkin bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması gerektiğine işaret etti.

Milletvekili Tığlı, TMO’nun 1 Mart’tan itibaren stoktaki fındıklarını satmaya başladığını; fakat 20 bin ton denilmiş olmasına rağmen, 32 bin ton satış yapıldığını, talebin 60 bin ton olduğu şeklinde piyasada bir sürü spekülasyon dolaştığını ileri sürerek, bu konudaki bilgi kirliliğinin önüne geçmek üzere kurumun hiçbir açıklama yapmadığını belirtti.

FINDIK SATIŞINDAN KİMLERİN YARARLANDIĞI AÇIKLANSIN

TMO’nun fındık satışından kimlerin yararlandığına, hangi fiyatlarla ne miktarda satış yapıldığına ve talebe ilişkin bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması gerektiğine işaret eden Tığlı, ‘Aksi halde, belli bir kesimin, iktidara yakın büyük fındık ihracatçılarının hak etmedikleri bir kazanç elde etmesine yönelik bir girişim olduğu düşünülür, yabancı sanayicilerin fındığa olan ihtiyacının arttığı dönemde onları rahatlatan, arz-talep dengesinin üretici aleyhine bozulmasına neden olan bir uygulama olur’ dedi.

İDDİALAR ARAŞTIRILSIN

Tığlı, TMO’nun destekleme alımı yaparken binlerce üreticinin fındığı, standartları karşılamadığı gerekçesiyle geri gönderildiğini hatırlatarak, ‘Düşük randıman, düşük fiyatla alınırken, birçok üreticinin çiftçi kayıt sistemi gerekçe gösterilerek, ürettiği fındığın üçte biri kabul edilirken; şimdi yandaş ihracatçıya sanayiciye binlerce ton fındığın düşük randıman gösterilerek satılması, devletin milyonlarca zarar ederken yandaşın milyonlarca ekstra kazanca kavuşturulması iddialarının derhal araştırılması gerekir’ ifadesinde bulundu.

İŞTE O SORULAR

Fındık üreticisini yakından ilgilendiren konuyu meclis gündemine taşıyan CHP milletvekili Necati Tığlı, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye şu soruları yöneltti:

- 20 lira 50 kuruş ile ihale edilen 1 kilogram levant kalite fındığın alıcıya 21 lira maliyeti olacağını düşünecek olursak, 2 kilogram kabuklu fındıktan 1 kilo iç fındık elde edeceğimizi varsayarsak maliyeti 42 liraya ulaşacaktır. 1,2,3 numara ürünlerden 1 numara fındığın 44 lira olması gerekirken piyasada 40 liraya satılması; fakat TMO’nun satış rakamları ve buna yönelik rekor miktarda bir talebin olması izaha muhtaç bir durum olarak dikkati çekmektedir. Bu sebeple bu kişilere bu fındıklar kaç randıman üzerinden kaç liraya satılıyor ki piyasada kilosu 40 lira olan fındığı 42 liraya TMO’dan alıyorlar. Çünkü bir randıman düşük göstersen 1 lira düşük versen bu 60 bin tonda 60 milyon lira kuruma zarar ettirmek demektir.

-TMO’nun elindeki fındığı işleyerek mamul hale getirmeden ve sanayicinin en çok ihtiyaç duyduğu dönemde piyasaya sürmesinin ülkemize ve fındık üreticimize sağlayacağı bir katkı var mıdır?”

-TMO piyasaya hangi randıman üzerinden, kaç liraya ne miktarda fındık satışı gerçekleştirmiştir? TMO’nun bu bilgileri sektör bileşenleri kamuoyu ile paylaşmamasının makul bir sebebi bulunmakta mıdır? İktidara yakın kesimlerin avantajlı randıman ölçümleri ve fiyatları ile istediği miktarlarda alım yapması mı sağlanmıştır? Her düşük randıman satış fiyatında ne kadar fiyat kırılmasına neden olmaktadır?

-Belirli standartları karşılamadığı gerekçesiyle geri gönderilen ya da düşük randımanlandırılan fiyatla ürününü satmak zorunda kalan üreticimizin karşılaştığı zorluklar yanında, TMO’nun bu dönemde elindeki binlerce ton fındığı düşük randıman göstererek ve her bir randımanda 1 TL fiyat düşüşüyle milyonlarca kayıpla belirli kesimlere satmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu manipülasyon üzerinden kimlere onlarca milyon ek kazanç sağlandığını araştıracak mısınız?

-TMO’nun elindeki fındığı işleyerek mamul hale getirmeden ve sanayicinin en çok ihtiyaç duyduğu dönemde piyasaya sürmesinin ülkemize ve fındık üreticimize sağlayacağı bir katkı var mıdır? Yoksa iktidara yakın ihracatçılara ve başka ülkelerin fındık sanayicilerine TMO eliyle rant mı sağlanacaktır?

-Bu satışın aynı zamanda yeni sezon öncesi fiyatların düşük seviyeye çekilmesi için hazırlık yapan lobilere de devlet eliyle bir destek niteliği taşıdığını düşünüyor musunuz? Bu acelenin sebebini üreticimize sağlayacağı katkıyı izah eder misiniz?